Inhoudsopgave
• Bezoekers, exposities en bijzonderheden in 2014
• Groot onderhoud aan de vijzel
In herinnering Jan Hurkmans
Jan Hurkmans
Op 12 februari hebben wij afscheid genomen van ons bestuurslid Jan Hurkmans. Geboren in Haarlem op 13 december 1938 en overleden te Akersloot op 8 februari 2015. Kort nadat er actie is ondernomen tot behoud van het Gemaal, is Jan toegetreden tot het bestuur van onze stichting. Vele jaren heeft hij de functie vervuld van secretaris. Deze functie heeft hij altijd met plezier en met veel toewijding uitgeoefend. Jan was een prima mede bestuurder. Nadat hij wat problemen kreeg met zijn gezondheid droeg Jan het secretariaat over aan Co Bosschaart maar bleef lid van ons bestuur.
We waren bij elkaar in de aula van Westerveld om afscheid te nemen van Jan om hem de laatste eer te bewijzen.
Een eer die hij dubbel en dwars heeft verdiend. Hij heeft vele jaren een belangrijke rol gespeeld in het sociale leven van Akersloot. Vele functies heeft hij vervuld onder andere bij de Rode Kruisvereniging, de Liliade, de biljartvereniging, de tafeltennisclub, bij de wilgen snoeiclub, tafeltje dekje en niet in de laatste plaats bij ons Museum Gemaal 1879.
Jan bij een vijzelinspectie
Jan was er altijd. Als er ergens ingevallen moest worden of als er op wat voor gebied dan ook, hulp werd gevraagd, konden we op Jan rekenen.
Zijn humor was daarbij zijn grote kracht die wij ook heel erg zullen missen. Jan was een waardevolle man voor ons allemaal. Zo zullen wij hem blijvend herinneren.
Ook Greet en kinderen en kleinkinderen hebben we bedankt dat ze Jan met ons hebben willen delen. We wensen hen dan ook veel sterkte toe om dit grote verlies te dragen.
Wij, het bestuur van Museum Gemaal 1879, zullen hem missen.
John Wissenburg, voorzitter
Bezoekers, exposities en bijzonderheden in 2014
Het aantal bezoekers in het afgelopen jaar werd ongunstig beïnvloed door veel regen en wind op de zondagen. Toch kwamen ongeveer 450 mensen de de tentoongestelde kunst en/of de machine in het Gemaal bekijken. Tijdens het Open Monumenten weekend kwamen zo’n 140 personen binnen, die tijdens de rondleidingen van o.a. Atze Nijmeijer, veel aan de weet kwamen over de historie en de omgeving van het Gemaal. In hun activiteitenweek kwamen 80 leerlingen van het Jac. P. Thijsse College uit Castricum op bezoek. Zij werden vakkundig geïnformeerd door Niek Beentjes, Co Bosschaart en Jan Hurkmans.
In 2014 exposeerden achtereenvolgens Lucia Admiraal uit Heiloo met ‘glas in al zijn facetten’, Corina Gerritsen uit Alkmaar met ‘keramiek in vele gedaantes’ en Allard Kaai uit Uitgeest met schilderijen met als thema ‘beleving van de omgeving’.
De tentoonstellingen in 2015 worden ingevuld door Els Minks uit Akersloot met ‘ruimtelijk werk in abstractie’, omlijst door foto’s van Elli Blokker en Corrie Tromp, beiden uit Akersloot van 12 april tot 31 mei.
Rob de Reus uit Uitgeest exposeert met stillevens in olieverf van 7 juni t/m 26 juli.
Vanaf 2 augustus t/m 27 september stelt Pie Brandjes, eveneens uit Uitgeest, haar beelden en schilderijen ten toon.
Greet Blokker, coördinator exposities
De vijzel heeft groot onderhoud nodig !!!
Deze winter is gebruikt om het aantal onderhoudsklussen ter hand te nemen. Zo is ook het vijzelhuisje, dat tegen het hoofdgebouw staat, grondig schoongemaakt. Daar bij ontkwam ook de haakse tandwieloverbrenging niet aan een grondige beurt. De tanden werden van het oude vet ontdaan met als bedoeling er nieuw ‘fris vet’ op aan te brengen. De wielen werden netjes in de verf gezet.
Wat opviel was dat de tanden minder goed in elkaar grepen dan wenselijk is. De technisch onderlegde vrijwilligers hadden al gauw in de gaten dat dit zo niet meer al te lang kan voortduren, de slijtage neemt toe en de kans op breuk van de tanden ook. De oorzaak van dit alles moet worden gezocht in het onderlager van de vijzel. Door slijtage daar is de hele vijzel wat gezakt met als gevolg dat de tandwielen onderling uit elkaar wijken. De exacte oorzaak kan nog niet worden vastgesteld omdat het onderlager van de vijzel onder water zit.
De situatie is nog niet zodanig dat niet meer gedraaid kan worden, dus hebben we besloten dit seizoen nog op de oude voet door te gaan en te starten met de inspectie van het onderlager in oktober aanstaande. Hiervoor moet de instroomzijde worden afgedamd en droog gezet. Dan kan worden geconcludeerd of het onderlager is verzakt dan wel overmatig is gesleten. Als we dat weten kunnen we een oplossing bedenken en die gaan of laten uitvoeren.
Er is dus nog altijd werk aan de winkel en we zien ook de kosten met enige schrik tegemoet. Financieel zullen we naar verwachting enkele externe bronnen moeten aanboren.
Co Bosschaart
Een makelaar op de schuur?
foto 1
foto 2
Op het geheel gerenoveerde schuurtje van het Gemaal 1879 zijn als afsluiting van de werkzaamheden twee makelaars geplaatst. Houten staanders, als decoratieve bekroning, op de plaats waar de beide windveren en waterborden samenkomen op de dakpunten; zie foto 1.
Om makelaars (bedoeld wordt deze houten staanders) doen vele verhalen de ronde. Verhalen, spannend, grappig en speels. Zo zou een makelaar veel onheil kunnen voorkomen en zelfs de bliksem af kunnen leiden. Een koperen of aluminium staaf op het dak (naar en in de grond natuurlijk) lijkt mij effectiever. Een makelaar in de vorm van een borrelglas wordt ook wel op het dak geplaatst, als de eigenaar van een woning bij het bereiken van de top geen pannenbier schenkt aan de bouwers.
Makelaars zijn er overal in Nederland. In sommige streken, zoals Twente, (west)Friesland, Zeeland en de Zaanstreek komen zij wat vaker voor (meer alleenstaande woningbouw). Vele zijn juweeltjes van ontwerp en uitvoering en tijdens een wandeling sta je soms stil om het geheel te bewonderen.
Ook in onze omgeving komen mooie en bijzondere voor.
foto 3
Na een grondige onderhoudsbeurt van de woning Buurtweg 2 te Akersloot in de jaren negentig, werd deze vernieuwde en mooi ontworpen makelaar geplaatst (foto 2). Op foto 3 zijn de vier kaartsymbolen verwerkt tot één figuur.
Het begrip makelaar is afkomstig van ‘makelen’ en betekend ‘verbinden’. Het samen brengen en afwerken van twee ‘objecten’. Overigens hebben dit soort makelaars in veel streken een andere naam, onder andere in Twente heten deze houten staanders aan het dak, ‘stiepelteken’ oftewel ‘steunpaal’.
Het zijn sieraden aan woningen en schuurtjes, vind ik.
Niek Beentjes